ویروس جدید در دانمارک؟

[این نوشته از وبلاگ پیشین در اینجا منتشر شده. تاریخ اصلی انتشار اینجا نوشته شده]

نوشته شده در شنبه هفدهم آبان ۱۳۹۹

دیروز بود که فکر کردم در مورد مشاهده گونه جهش‌یافته‌ای از ویروس کرونا در مزارع پرورش مینک دانمارک بنویسم. تعجب نکردم که خبرش دیگر جاها دیده نشد چون همه حواس‌ها متمرکز آمریکا بود و کرونا بالکل فراموش شده بود. حالا امروز دیدم که ناگهان اخبارش همه جا پراکنده شده.

این داستان شیوع کرونا در مزارع پرورش مینک (راسو؟) مدت‌هاست در اخبار دانمارک دیده می‌شود. دست کم یک ماهی هست. آن‌قدر که دیدنش در ورق‌زدن‌های روزنامه و وب‌سایت‌ها عادی شده بود و من گاهی حتا همان تیترش را هم نمی‌خواندم. در این مدت هم تعداد زیادی از این جانوران معدوم شدند اما تصمیم ناگهانی دولت برای وضع مقررات سخت در این نواحی و سپس معدوم کردن بیش از ۱۵ میلیون مینک باعث شد که این خبر به خبر اصلی تبدیل شود. اگرچه منطقه‌ای که ویروس بین مزارع منتشر شده است در دورترین نقطه از کپنهاگ، در شمال منطقه یولند است که تراکم جمعیت هم پایین است اما همین الان دانشمندان تخمین می‌زنند که تعداد موارد ابتلا به این ویروس جهش‌یافته که نامش را «کلاستر فایو» گذاشته‌اند از ۱۷ مورد شناسایی‌شده بیشتر و چیزی حدود ۷۰ تا باشد. و اگرچه با وجود محدودیت‌های رفت و آمد، شانس گسترش آن کمتر بوده اما گفته می‌شود که بسیاری از کارکنان این مزارع از شرق اروپا هستند و احتمالا به وطن‌شان رفت و آمد داشته‌اند. به طور کلی این ویروس جهش‌یافته که به آنتی‌استاف‌ها مقاومت نشان می‌دهد می‌تواند در تلاش‌ها برای تولید واکسن تاثیر گذاشته و بالقوه کل فرآیند را به ابتدا بازگرداند. یعنی برگردیم به مارس امسال، به جای ووهان بگوییم نورد یولند و به جای کرونا کلاستر فایو و دوباره از اول همه چیز را شروع کنیم. البته با تجربه بیشتر اما خسته‌تر، کلافه‌تر و ناامیدتر. به این فکر می‌کردم که گیرم که این اقدام دولت دانمارک در زمان مناسب انجام شده و جلوی انتشار این ویروس را بگیرد؛ اما اول: اگر این ویروس در بین حدود ۲۵ میلیون خوک دانمارک بیافتد (دانمارک حدود ۵ و نیم میلیون نفر جمعیت دارد!) و با توجه به این که پرورش خوک از عمده‌ترین صنایع چرخاننده اقتصاد دانمارک است (نه این که پرورش مینک کوچک بوده ها!) آیا این تصمیم به این راحتی گرفته می‌شد؟ همین الان در خیلی از کشورهای دیگر هم چنین اتفاقی و در بین حیوانات دیگر می‌افتد که شاید دیده نشوند، خوب کنترل نشوند و یا اصلن پنهان شوند. دوم: اگر این جهش‌ها در بین حیوانات وحشی که در کنترل نیستند اتفاق بیافتد چه؟ همین الان صحبت از این است که مرغان دریایی که این‌جا همه جا هستند مدام به مزارع مینک هم سرک کشیده‌اند و... نمی‌دانم حالا چطور یک مرغ دریایی می‌تواند ویروس جهش‌یافته را دوباره به انسان برگرداند اما خب غیرممکن هم نیست. هست؟ [این‌ها که دارم می‌نویسم تاملات من است و مبنای مشخص علمی ندارد. امیدوارم پاسخ‌شان را از یک متخصص بگیریم. امیدوارم پاسخ‌هاشان امیدوارکننده باشند.] این عبارت «نیو نورمال» که مدت‌ها بود از آن فراری بودیم بدجوری دارد جایش را باز می‌کند. شاید از فردا همه درها را باز کنند و بگویند بفرمایید آقایان و خانم‌ها، دیگر هیچ محدودیتی نیست. بپذیریم که مسابقه تولید واکسن با جهش ویروس را نمی‌توانیم ببریم و حتا مصونیت گله‌ای هم نمی‌تواند به گرد جهش ویروس برسد آن وقت ما تا ابد بسته به میزان ترس‌مان از ابتلا به این بیماری، تا ابد از بقیه فاصله بگیریم،‌ کمتر سینما و رستوران و کنسرت برویم یا اصلن نرویم. دید و بازدید کمتر برویم و... دو سه بار هم کرونا بگیریم و جان به در ببریم، باز هم منتظر هجوم نوع جدیدش باشیم و... چه کنیم؟ امیدوار به واکسن بمانیم یا آماده پذیرش «نیو نورمال»؟

در ادامه و توضیح مطلب بالا

در ادامه خبری که در بالا نوشته بودم، چند تا نکته که در این مدت برایم روشن شد را لازم دیدم بنویسم. به خصوص که ممکن است بعضی از نگرانی‌ها را برطرف کند. - دیروز، در روزنامه برلینسکه، از قول یک محقق دانشگاه آلبورگ نوشته شده بود: این نمونه جهش‌یافته‌ای که به بهانه آن این تعداد مینک معدوم شد، به احتمال بسیار زیاد،‌ همین الان از بین رفته بوده است چرا که از ماه سپتامبر تا کنون نمونه‌ای از آن دیده نشده بوده است. این موضوع در طی حدود چهار هفته آینده مشخص‌تر خواهد شد. در پایان هم مقایسه نورد یولند با ووهان چین را نادرست خوانده بود. اختلاف شدید تراکم جمعیت و همچنین کنترل بالای فعلی بر شرایط در مقایسه با ابتدای شیوع، از دلایلی هستند که این مقایسه را نادرست می‌کند. این تصمیم دولت که منجر به میلیاردها کرون ضرر به اقتصاد دانمارک خواهد شد مخالفان بسیاری داشته و دارد که معتقدند بیش از حد تند بوده و یا بدون وجود شواهد علمی کافی گرفته شده است. با این حال این محقق از این تصمیم دفاع کرده:‌ ما در حال حاضر احتیاجی به کارخانه ویروس نداریم! - دولت دانمارک به دنبال آن بود که به تمامی مزارع پرورش مینک دسترسی پیدا کرده و احتمالا همه آن‌ها را در دیگر نقاط کشور هم معدوم کند. البته از لحاظ قانونی دولت اجازه دخالت در مزارعی که آلوده نشده‌اند را ندارد و طرح‌شان برای تصویب فوری آن هم دیروز در مجلس با مخالفت روبرو شد. پس از آن مشخص شد که دولت حتا برای همین اقدام نیز پشتوانه قانونی نداشته. نخست وزیر و وزیر مربوطه معذرت‌خواهی کرده‌اند اما این می‌تواند یک رسوایی سیاسی برای‌شان باشد. - در مقاله‌ای دیگر در سایت دی.آر. رادیو و تلویزیون ملی دانمارک هم نوشته شده بود که خوک‌ها، گاو و گوساله‌ها محل نگرانی از این بابت نیستند چرا که از لحاظ علمی نمی‌توانند ناقل این ویروس باشند. این نوشته، ویروس را به کلید و میزبان را به سوراخ قفل تشبیه کرده بود؛ کلید ویروس اصلا به قفل این حیوانات نمی‌خورد، در حالی که در مینک‌ها خوب می‌چرخد! از طرفی حیوانات خانگی هم که گاه به کرونا مبتلا شده‌اند نمی‌توانند خطر مشابهی مانند مینک‌ها ایجاد کنند.